روغن پالم، تخریب جنگل!

افشاگری صلح سبز از سوداگری برندها و نابودی جنگل‌های اندونزی

اولین بار ۱۰ سال قبل بود که سازمان صلح سبز تحقیقی دربارۀ صنعت روغن پالم اندونزی منتشر کرد. این تحقیق نشان داد که برندهای بزرگ، روغن خود را از کمپانی‌هایی تأمین می‌کنند که جنگل‌های بارانی اندونزی را تخریب می‌کنند تهدیدی برای مردم محلی و همین‌طور ببرها و اورانگوتان‌ها به شمار می‌رود.
بسیاری از کشورها از جمله ایران برای تولید محصولات خود از جمله مواد غذایی (محصولات لبنی، شکلات‌سازی، بستنی‌سازی)، آرایشی بهداشتی، صابون‌سازی، شیمیایی و … روغن پالم را وارد می‌کنند. روغن پالم دارای حداقل ۵۰% اسید چرب است که موجب افزایش چربی خون و کلسترول و در نتیجه انسداد عروق و بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود. که روغن‌های غذایی باید زیر ۲% اسید چرب اشباع و ترانس داشته باشند گذشته از اثرات روغن پالم بر روی سلامت عمومی جامعه آنچه نگرانی فعالان محیط‌زیست را بیشتر کرده است، از بین رفتن جنگل‌های بارانی در کشورهای اندونزی و مالزی برای تولید این نوع روغن است.
در سال ۲۰۱۳ شخصی به نام Wilmar  اولین سوداگر روغن پالم با شعار (No deforestation,No peat,No exploitation) ( نه استثمار، نه ذغال سنگ ، نه جنگل‌زدایی ) شد. به دنبال وی بقیه نیز پیروی کردند و تا آخر سال ۲۰۱۴  بیشتر برندهای محصولات و کمپانی‌های بزرگ روغن پالم به حمایت از جنگل‌های اندونزی قسم خوردند.
صلح سبز فقط به حرف‌های آن‌ها اکتفا نکرد و از نزدیک شاهد فعالیت آن‌ها شد، این سازمان اخیراً اعلام کرد در سال ۲۰۱۷ بزرگ‌ترین بازارهای روغن پالم برای کمپانی‌های مقصدشان را بررسی کردیم و نتایج هشدار دهنده بود. حتی یک شرکت نیز نتوانست ثابت کند که روغن پالم خود را از کمپانی غیر از کمپانی‌های مخرب جنگل تأمین می‌کند. بیشترشان حتی نمی‌توانستند بگویند که چه زمانی این را قطع خواهند کرد؟ حتی به جای متوقف کردن این بازار کثیف سیاست پنهان کاری نیز در پیش گرفتند که مردم اندونزی و محیط‌زیست بهای این صنعت مخرب را می‌پردازند.
جاکارتا و اندونزی – دارنده هشت برند بزرگ (مانند  PZ cusson, Johnson& Johnson  و  kraft Heinz ) هستند که بر خلاف تعهداتشان مبنی بر توقف خرید از کمپانی‌های مخرب جنگل‌های بارانی ، از اعلام منبع تأمین روغن پالم خود ممانعت می‌کنند و مصرف‌کنندگان محصولات خود را در ابهام گذاشته‌اند اما بقیه این هشت برند مانند( nestle و unilever ) منبع تأمین روغن پالم خود را تا حدودی آشکار کرده‌اند. از آنجائی‌که مردم حقیقت را در مورد شامپو، لوازم‌آرایشی و شکلات فهمیده‌اند، برندها و تأمین‌کنندگان روغن این‌گونه شرکت‌ها، فشار را احساس می کنند.
گزارش اخیر صلح سبز بین‌الملل با عنوان ” لحظه حقیقت”، برندهایی را که در مسیر تعهداتشان به سمت منابع روغن بدون پالم تا سال ۲۰۲۰ حرکت نکنند، معرفی می‌کند. در سال ۲۰۱۰ برندهای مصرفی متعهد به حذف جنگل زدایی برای روغن پالم و دیگر محصولات اصلی تا سال ۲۰۲۰ شدند. اما شواهد فزاینده‌ای از عدم موفقیت این وعده، به همراه عواقب خطرناک برای اقلیم وجود دارد.
به گزارش کمپانی کی‌کی تافی kiki taufik  سرپرست جهانی کمپین جنگل‌های اندونزی در صلح سبز جنوب شرق آسیا، تعدادی از برندهای مکرر قول دادند که تا سال ۲۰۲۰ جنگل‌زدایی برای روغن پالم را متوقف کنند، اما در حالی که کمتر از دو سال باقیمانده است، آن‌ها هنوز از این مسیر دور هستند. روغن پالم یک محصول پر ریسک است و برندها باید منابع تأمین روغن پالم خود را آشکار کنند و تولیدکنندگان نیز روند تخریبی خود را متوقف سازند. بررسی‌های صلح سبز از داده‌های رسمی دولتی نشان می‌دهد که اندونزی طی سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۵ میزان ۲۵ میلیون هکتار از جنگل‌های بارانی خود را از دست داده است. در سه سال منتهی به ۲۰۱۵ معادل ۱۴۶ زمین فوتبال از جنگل‌های بارانی در هر ساعت تخریب شده است! در همین سال اندونزی از تخریب و جنگل سوزی نیز صدمات زیادی دید که ابهام نگران کننده‌ای را در سراسر جنوب شرق آسیا گستراند و منجر به ۱۰۰ مرگ زودرس شد.
این کشور بیشتر از هر کشور دیگری تهدید و تخریب گونه‌ها را بواسطه نابودی زیستگاه شان متحمل شده است. جمعیت اورانگوتانهای بورنئو از سال ۱۹۹۹ با تلفات بیش از ۱۰۰ هزار نفر در ۱۶ سال اخیر به نصف رسیده است. حتی در سال ۲۰۱۷ گونه جدیدی از اورانگوتان در سوماترا کشف شدکه آن‌هم تقریباً در معرض خطر است.

تخریب جنگل‌های بارانی اندونزی برای روغن پالم به طور هشدار دهنده‌ای نشانی از روند کاهشی ندارد.NGO ها مرتب ازسوء استفاده حقوق انسانی مانند حقوق کودکان کار و استثمار کارگران به طور گسترده‌ای پرده برداشته‌اند.
تخریب جنگل‌ها و تالاب‌ها به بهانه گسترش کشاورزی، شرایطی را برای تخریب و جنگل سوزی ایجاد کرده است که برخی عمدی و توسط کمپانی‌ها انجام می‌شود. این در حالیست که کودکان بدون هیچ‌گونه محافظتی در زمین‌هایی بازی می‌کنند که هوای آن با دود غلیظی از آتش‌سوزی جنگل‌ها پر شده است. آیا تخریب جنگل‌ها متوقف خواهد شد؟

نوسینده: بهاره پورزنگی کارشناس مهندسی بهداشت محیط و کارشناس ارشد محیط زیست

منابع:
http://www.behdasht.gov.ir
https://www.greenpeace.org/international/press-release/15404/global-brands-divided-over-transparency-efforts-to-tackle-deforestation-for-palm-oil/
https://www.greenpeace.org/international/story/11698/the-palm-oil-industry-promises-reform-but-theres-still-no-sign-of-change/