تاریخچه آلودگی هوا
ریشه آلودگی هوا در زمین به زمانی بر می گردد که انسان از چوب به عنوان وسیله ای برای احتراق جهت پخت و پز و گرمایش محل زندگیش استفاده کرد. با کشف و افزایش مصرف ذغال سنگ، مشکل آلودگی هوا به خصوص در مناطق شهری، بیشتر برجسته و مشخص گردید و این مشکل مربوط به ۷۰۰ سال قبل در لندن بود که به دلیل آلودگی ناشی از دود در سال ۱۲۷۳ پادشاه ادوارد اول را وادار به تصویب اولین قانون ضد آلودگی هوا نمود که بر اساس آن، مصرف ذغال سنگ جهت گرمایش خانگی محدود گردیده و در سال ۱۳۰۰، قانون دیگری استفاده از ذغال سنگ را در طی جلسات پارلمان ممنوع کرد. سرپیچی از قانون در بعضی موارد موجب اعمال جریمه های فردی نیز می گردید.
در هر صورت، تهدید و خطر آلودگی دود در طی قرن ها باقی ماند اما این مشکل از اواخر قرن هجدهم با شروع انقلاب صنعتی در غرب که منجر به استفاده ی گسترده ی ذغال سنگ جهت سوزاندن شد، به شدت افزایش یافت.
به نظر می رسد اولین کتاب درمورد آلودگی هوا مربوط به جان اِولین، دانشمند و نویسنده سال ۱۶۶۱ باشد که مشکلات آلودگی هوا را توصیف کرده و در جهت حل آنها تلاش نموده است. اقداماتی که حتی امروزه نیز بکار می رود، مانند جابجایی صنایع از شهرها و بکار بردن کمربند سبز که اولین بار در کتاب ذکر شده است. کتاب مذکور حاوی اطلاعات بسیار خوبی بود، به طوری که چاپ دوم آن حتی پس از تقریباً یک قرن بعد در سال ۱۷۷۲ منتشر شد. مشکلات آلودگی هوا با افزایش صنایع شیمیایی در اواسط قرن هجدهم تشدید شد؛ زیرا وجود صنایع باعث تجمع بخارات اسیدی و دیگر مواد شیمیایی در اتمسفر گردید. اولین قانون قلیا (Alkali Act) در سال ۱۸۶۳ توسط هیأت سلطنتی برای تعیین حدود تخلیه ی اسید در گازهای خروجی تصویب شد. زمانی که مشکلات آلودگی هوا در اروپا به خصوص در انگلستان، به سرعت ظاهر شد، آمریکا به دلیل پراکندگی مناطق جمعیتی و فقدان شهرهای بزرگ، مشکل عمده ای در این خصوص نداشت. از طرفی، کمی زودتر نیز ذغال سنگ با نفت و گاز جایگزین شده و شرایط هواشناسی نیز در شهرها مساعد بود. تنها در اواخر قرن نوزدهم بود که وجود آلودگی هوا در شهرهای مشخصی مشاهده گردید، اما مسأله چندان اهمیتی نداشت؛ زیرا تقاضای انرژی برای مصارف گرمایش خانگی و استفاده صنعتی همچنان بالا بود. به هر حال، غلظت آلودگی هوای حاصله از وجود دود و دی اکسید گوگرد در چندین شهر افزایش یافت؛ به طوری که اولین گزارشات آلودگی هوا در ۱۹۰۷ برای سنت لوئیس، در ۱۹۱۰ برای شیکاگو و در ۱۹۱۷ برای پستبورگ ثبت گردید. قوانین کنترلی در ایالت متحده آمریکا در اواخر دهه ۱۸۰۰ با اولین قانون در سال ۱۸۸۱ برای شیکاگو به تصویب رسید. تا سال ۱۹۱۲ تقریباً تمام شهرهای بزرگ چنین قوانینی مصوب گردید.
در حالی که توسعه و صنعتی شدن در سراسر دنیا اتفاق می افتاد، افزایش آلودگی هوا نیز بالاخره با مرگ و ناتوانی در مقیاس وسیع در فجایع آلودگی هوا در سال ۱۹۳۰ دره میوز بلژیک، ۱۹۴۸ دونورای پنسیلوانیا و ۱۹۵۲ در لندن به اوج خود رسید. تنها در لندن بر اثر تجمع آلاینده های هوا به مدت ۵ روز در سرتاسر شهر بیش از ۴۰۰۰ مرگ به ثبت رسید. درنتیجه کمیته Beaver در آلودگی هوا در سال ۱۹۵۳ تأسیس گردید و قانون هوای پاک در سال ۱۹۵۶ در انگلیس تصویب شد. امروزه، در بین شهرهای بزرگ، لندن به عنوان یکی از تمیزترین شهرهای دنیا شناخته می شود. مشکل دیگر آلودگی هوا در شروع قرن بیستم با توسعه سیستم حمل و نقل و استفاده گسترده از نفت و گازوئیل بوجود آمد. برای اولین بار در لس آنجلس، مشکلات شدید کیفیت هوا در نتیجه تشکیل مه دود فتوشیمیایی حاصله از احتراق بقایای گازوئیل و نفت ایجاد شد.
مشکلات آلودگی هوا در نتیجه خروجی اگزوز اتومبیل ها هنوز هم در بسیاری از شهرهای کشورهای توسعه یافته نیز همانند کشورهای در حال توسعه ای مانند هند کاملاً جدی و حیاتی است. قانون کنترل آلودگی هوا در هند در سال ۱۹۸۱ و قانون وسایل نقلیه موتوری جهت کنترل هوا اخیراً تصویب شده اند.
[gap height=”30″]
[box]
مشخصات منبع مورد استفاده:
[restrict level=3]
نام کتاب: مقدمه ای بر آلودگی هوا
مؤلفان: R.K. Trivedy; P.K. Goel
مترجمان: مصطفی لیلی، نفیسه نوریه، زهرا عطافر
ناشر: انتشارات اندیشه رفیع
نوبت چاپ: اول
تاریخ نشر: ۱۳۸۹
صفحات مورد استفاده: ۲۲ تا ۲۳ (فصل اول)
[/restrict]
[/box]